Bloed en rozen

Geschiedenis van de Nederlandse literatuur 1900-1945

Bloed en rozen

Bloed en rozen beschrijft de watervlugge afwisseling van literaire generaties en hun tijdschriften, modes en stromingen in de literatuur in Nederland en Vlaanderen tussen 1900 en 1945. Het is de periode van nog altijd geliefde auteurs als Louis Couperus, Carry van Bruggen, Herman Gorter, M. Vasalis, Paul van Ostaijen en Willem Elsschot. Maar ook van vergeten schrijvers als Top Naeff, Anna de Savornin Lohman en Lode Baekelmans. Het is de tijd van de opkomst en ondergang van totalitaire ideologieën die ook hun sporen nalaten in de letteren. Maar allesbepalend zijn de twee wereldoorlogen die de status-quo van de negentiende eeuw vernietigen. Vlaamse dichters trekken in de Grote Oorlog ten strijde ‘in een geur van bloed en rozen’. Oorlog verandert voorgoed de manier waarop schrijvers en dichters in de Lage Landen in de eerste helft van de vorige eeuw naar de wereld kijken. De literatuur in tijden van oorlog, getekend door collaboratie en verzet, is integraal onderdeel van deze literatuurgeschiedenis in breedbeeld.

Die ruime visie bestrijkt verder bijvoorbeeld de doorbraak van de avant-garde, hoge én lage literatuur, jazz, literaire journalistiek, film, radio, maar ook de populariteit van vrouwelijke auteurs en koloniale romans. Er staat in Bloed en rozen geen hek om de Nederlandse letteren. Literatoren in Noord en Zuid lieten zich inspireren door vakgenoten uit het buitenland zoals Marcel Proust, Virginia Woolf en James Joyce en ook die literaire internationale hoort bij de geschiedenis van de Nederlandse literatuur van fin de siècle tot modernisme.

Bloed en rozen is onderdeel van de reeks Geschiedenis van de Nederlandse literatuur , een initiatief van de Nederlandse Taalunie.

"Het is een dik boek, maar vooral een rijk boek, rijk geschakeerd zoals de literaire werkelijkheid dat was."

- Frits van Oostrom, hoogleraar middelnederlandse letterkunde, Universiteit Utrecht

"Jacqueline Bel's deel van de Geschiedenis van de Nederlandse literatuur brengt die literaire diversiteit in de eerste helft van de vorige eeuw op meesterlijke wijze in kaart. Haar literatuurgeschiedenis leest als een halve cultuurgeschiedenis, wat tot aanbeveling strekt."

- Kris Humbeeck, hoogleraar Literatuurwetenschap, Universiteit Antwerpen

'Het boek puilt uit van de nieuwe namen en feiten waar we te weinig van wisten.'


- Yra van Dijk, hoogleraar Nederlandse letterkunde, Universiteit Leiden, in NRC Handelsblad 4 december 2015

Jacqueline Bel (1958) is als universitair hoofddocent moderne Nederlandse letterkunde verbonden aan de Bachelor Literatuur en Samenleving en de Master Nederlandse letterkunde en het literaire veld van de Vrije Universiteit in Amsterdam. Ze is gespecialiseerd in de literatuur van het fin de siècle, het interbellum, de Grote Oorlog en de (post)koloniale literatuur. Zij publiceerde eerder de volgende boeken: Nederlandse literatuur in het fin de siècle, Een receptie-historische overzicht van het proza tussen 1885 en 1900 (Amsterdam 1993, 455 pagina's), Schrijvende vrouwen, Een kleine literatuurgeschiedenis van de Lage Landen 1880-1010 (met Thomas Vaessens (red.). Zij is redacteur van Armada, Passage en Zacht Lawijd, Literair-historisch Tijdschrift.

Publicatielijst dr. Jacqueline Bel, Vrije Universiteit


Boeken

2019 (te verschijnen) Jacqueline Bel, De ‘Joodse stadsroman’ (1900-1940): een flonkerend genre uit de vergetelheid. (J.I. de Haan-Lezing, zomer 2019)

2018 Jacqueline Bel, Rick Honings en Jaap Grave (red.), Multatuli Nu. Nieuwe perspectieven op Eduard Douwes Dekker en zijn werk. Hilversum: Verloren 2018, 7-19. (199 pagina’s)

2015 Jacqueline Bel, Bloed en rozen, Geschiedenis van de Nederlandse literatuur 1900-1945. Amsterdam: Bert Bakker. (Dl. 6 Taalunie-literatuurgeschiedenis, 1141 pagina’s) Peer reviewed

2010 Jacqueline Bel & Thomas Vaessens (eds), Women’s Writing from the Low Countries 1880-1920. An Anthology. Amsterdam. Amsterdam: University Press / Chicago: Chicago University Press. (318 p.’s) Peer reviewed

2010 Jacqueline Bel & Thomas Vaessens (red.), Schrijvende vrouwen. Een kleine literatuurgeschiedenis van de Lage Landen 1880-2010. Amsterdam. Amsterdam University Press. (318 p.’s) Peer reviewed

2005 Jacqueline Bel, Eep Francken en Peter van Zonneveld (red.), Land van lust en weelde. Italië in de Nederlandse literatuur. Voor Ton Anbeek ter gelegenheid van zijn afscheid als Leids hoogleraar Moderne Nederlandse Letterkunde. Leiden: Stichting Neerlandistiek.

1994 Jacqueline Bel, Indië in de literatuur. Weerzien met Indië, aflevering 13. Zwolle, 299-319.

1993 Jacqueline Bel, Nederlandse literatuur in het fin de siècle. Een receptie-historisch overzicht van het proza tussen 1885 en 1900. Diss. Leiden. Amsterdam: Amsterdam University Press. (455 p.’s)

Afzonderlijke publicaties


2018 Jacqueline Bel, Jan Robert, Johan Vanhecke (red.) Omtrent Hugo Claus. Themanummer Zacht Lawijd. Literair-historisch tijdschrift 17 (2018) 1 (221 p.’s)

2010 Jacqueline Bel (red.), Joodse identiteiten in de literatuur. Themanummer Armada. Tijdschrift voor Wereldliteratuur 16 (2010) 59.

2010 Jacqueline Bel (red.), Congo in de literatuur. Themanummer Armada. Tijdschrift voor Wereldliteratuur 16 (2010), 59, 3-9 (118 pagina’s).

2008 Jacqueline Bel (red.), De literaire verbeelding van de Groote Oorlog. Themanummer Armada. Tijdschrift voor Wereldliteratuur 14 (2008) 52, (156 pagina’s.)

2000 Jacqueline Bel en Willem Weststeijn, Schrijversfamilies. Themanummer Armada, Schrijversfamilies 6 (2000) 20.

2000 Jacqueline Bel (red.), De Oriënt. Exotisme in Oost en West. Themanummer Armada. Tijdschrift voor Wereldliteratuur 6 (2000) 19 (143 pagina’s).


Publications in English


2013 Jacqueline Bel: ‘Modernism in Dutch Literature.’ In: Sjef Houppermans & Jan Baetens (eds.), Modernism(s) in European Literature. Amsterdam 2013.

2011 Jacqueline Bel: ‘Migration, Literature and Cultural Memory.’ In: Journal of Romance Studies 211 (2011) 1, 87-97.

2010 Jacqueline Bel & Thomas Vaessens (eds), Women’s Writing from the Low Countries 1880-1920. An Anthology. Amsterdam. Amsterdam: University Press / Chicago: Chicago University Press. (318 p.’s)

2010 Jacqueline Bel & Thomas Vaessens: ‘Introduction.’ In: Jacqueline Bel & Thomas Vaessens (eds.): Women’s Writing from the Low Countries 1880-1920. An Anthology. Amsterdam. Amsterdam University Press 2010.

2010 Jacqueline Bel: ‘Literature, Socialism and Visual Arts: Henriette Roland Holst.’ In: Jacqueline Bel & Thomas Vaessens (eds.): Women’s Writing from the Low Countries 1880-1920. An Anthology. Amsterdam. Amsterdam University Press 2010.

2010 Jacqueline Bel: ‘Modernist Philosopher and Questing Opponent of Dogmatism: Carry van Bruggen (1881-1932)’ In: Jacqueline Bel & Thomas Vaessens (eds.): Women’s Writing from the Low Countries 1880-1920. An Anthology. Amsterdam. Amsterdam University Press 2010.

2010 Jacqueline Bel: ‘The Dutch Uncle Tom’s Cabin’: Cécile Goekoop-de Jong van Beek en Donk (1866-1944)’ In: Jacqueline Bel & Thomas Vaessens (eds.): Women’s Writing from the Low Countries 1880-1920. An Anthology. Amsterdam. Amsterdam University Press 2010.

2010 Jacqueline Bel: ‘War, Eroticism and Asceticism: Etty Hillesum (1914-1943)’ In: Jacqueline Bel & Thomas Vaessens (eds.): Women’s Writing from the Low Countries 1880-1920. An Anthology. Amsterdam. Amsterdam University Press 2010.

2010 Jacqueline Bel: ‘War and literature: Anne Frank (1929-1945)’ In: Jacqueline Bel & Thomas Vaessens (eds.): Women’s Writing from the Low Countries 1880-1920. An Anthology. Amsterdam. Amsterdam University Press 2010.

2008 Jacqueline Bel: ‘Changing Images: Walt Whitman in the Low Countries. Objective or expressive poetry?’ In: From De Halve Maen to KLM. 400 Years of Dutch-American Exchange. Margriet Bruyn Lacy, Charles Gehring, Jenneke Oosterhoff (eds). Studies in Dutch Language and Culture 2. Nodus Publications Münster, 353-364.

2006 Jacqueline Bel: ‘Racist or anti-colonial? A comparison of The hidden force by Louis Couperus and Heart of Darkness by Joseph Conrad.’ In: The Low Countries. Crossroads of Cultures. Eds. Ton J. Broos, Margriet Bruyn Lacy, Thomas Shannon. Munster: Nodus Publikationen, 165-175.

2004 Jacqueline Bel: ‘Political correctness at the dawn of the millennium. The representation of the native other in colonial literature.’ In: Janus at the Millennium, Perspectives on Time in the Culture of the Netherlands. Ed. Thomas F. Shannon and Johan P. Snapper. Publications of the American Association for Netherlandic Studies, 15. Proceedings of the Berkeley Conference on Dutch Literature 2000, 113-121.

2002 ‘The femme fatale in literature. The beautiful merciless woman.’

In: Fatal women 1860-1910. red. Henk van Os [e.a.]. Catalogue Groninger Museum /Museum voor Schone Kunsten Antwerpen. Groningen / Antwerp 2002, 55-64.

1997 ‘A smell of higher herring. Some preliminary remarks on Dutch poetry in the 1990’s, or how Maximaal is Dutch poetry?’ In: Proceedings of the Berkeley Conference on Dutch literature 1995. Berkeley, 183-201.

1996 ‘Couperus, the Dutch Oscar Wilde, on beauties and beasts.’ In: ‘Beauty and the beast’. Christina Rosetti, Walter Pater, R.L. Stevenson and Their Contemporaries. ed. Peter Liebregts and Wim Tigges. DQR Studies in Literature 19 Amsterdam [etc.]: Rodopi, 259-270.

Artikelen


2019 (te verschijnen) ‘Van sabbat tot seideravond. De representatie van religie in de Joodse stadsroman 1900-1940’. In: Jaarboek Literatuurwetenschap, themanummer Literatuur en religie.

2019 (te verschijnen) Jacqueline Bel, ‘“Le chemin des dames” Écrivaines néerlandaises et critique littéraire dans les années 1930.’ In: Études Germaniques.

2019 (te verschijnen) Jacqueline Bel, ‘De inheemse schone. Van cliché tot cultuurkritiek.’ In: Michiel van Kempen (red.), Verrassing! Een letterkundig colloquium over de voormalige Nederlandse koloniën bij 12 ½ jaar leerstoel Nederlands-Caraïbische Letteren.

2019 Jacqueline Bel, ‘Sabbat of socialisme? Het vergeten genre van de joodse stadsroman.’ In: Zacht Lawijd, Literair historisch tijdschrift (2019), 73-93.

2018 Jacqueline Bel, ‘Het was een zwak wurm. Het dode kind in de naturalistische roman.’ In: Rick Honings en Olga van Marion (red.), Van Constantijntje tot Tonio. Het dode kind in de Nederlandse literatuur. Hilversum: Verloren 2018, 113-123.

2018 Jacqueline Bel, & Rick Honings, ‘Multatuli nu. Inleiding.’ In: Multatuli Nu. Nieuwe perspectieven op Eduard Douwes Dekker en zijn werk. Red. Jacqueline Bel, Rick Honings en Jaap Grave. Hilversum: Verloren 2018, 7-19.

2018 Jacqueline Bel, ‘Poëzie over de Groote Oorlog. Loopgraven, modder en hoop.’ In: Nieuw Letterkundig Magazijn 36 (2018) 1, 8-14. Themanummer 100 jaar na 1918.

2017 Jacqueline Bel, ‘Een spookachtige sfeer. Couperus en de diepe kloof tussen Oost en West.’ In: A. Oderwald, Koos Neuvel en Abel Thijs (red.), Angst in de literatuur. Literatuur en geneeskunde. Utrecht 2017, 81-89

2016 Jacqueline Bel, ‘“Het is niet echt goed, maar je hebt het maar te slikken bij gebrek aan beter.” Knuvelders Handboek tot de geschiedenis van de Nederlandse letterkunde (1948-1953; 1970- 1976).’ In: Nieuw Letterkundig Magazijn 35 (2016), jubileumnummer, 88-93.

2015 Jacqueline Bel, ‘De eeuwige natuur op Java. Aanstekelijke reisverhalen van Franz Wilhelm Junghuhn.’ In: Rick Honings en Peter van Zonneveld (red.), Een tint van het Indische Oosten. Reizen in Insulinde 1850-1950. Hilversum 2015, 75-84.

2014 Jacqueline Bel, ‘Een vlammend rode flamboyant. Indië in het werk van Couperus rond 1900.’ In: Indische Letteren 29 (2014) 1, themanummer ‘De Indische wereld van Louis Couperus.’

2013 Jacqueline Bel, ‘Modernism in Dutch Literature.’ In: Sjef Houppermans & Jan Baetens (eds.), Modernism(s) in European Literature. Amsterdam 2013.

2013 Jacqueline Bel, ‘Amazone in domineesland. Het hardnekkige streven van Betsy Perk.’ In: Rick Honings en Olf Praamstra (red.), Ellendige levens. Nederlandse schrijvers in de negentiende eeuw. Hilversum 2013, 207-215.

2012 Jacqueline Bel, ‘Decadentie en woordkunst’. In: Strijd! Opstellen voor Jaap Goedegebuure. Leiden 2012.

2010 Jacqueline Bel en Thomas Vaessens, ‘Inleiding.’ In: Jacqueline Bel en Thomas Vaessens (red.): Schrijvende vrouwen, Een kleine literatuurgeschiedenis van de Lage Landen 1880-2010. Amsterdam 2010, 13-17.

2010 Jacqueline Bel, ‘De Hollandsche negerhut. Cécile Goekoop de Jong van Beek en Donk (1866-1944).’ In Jacqueline Bel en Thomas Vaessens (red.): Schrijvende vrouwen, Een kleine literatuurgeschiedenis van de Lage Landen 1880-2010. Amsterdam 2010. 39-42.

2010 Jacqueline Bel, ‘Socialisme symbolisme en beeldende kunst, Henriette Roland Holst (1869-1952).’ In: Jacqueline Bel en Thomas Vaessens (red.): Schrijvende vrouwen, Een kleine literatuurgeschiedenis van de Lage Landen 1880-2010. Amsterdam 2010, 47-52.

2010 Jacqueline Bel, ‘Het Nederlandse naturalisme, Margot Scharten-Antink (1869-1957).’ In: Jacqueline Bel en Thomas Vaessens (red.): Schrijvende vrouwen, Een kleine literatuurgeschiedenis van de Lage Landen 1880-2010. Amsterdam 2010, 53-56.

2010 Jacqueline Bel, ‘Modernistisch filosoof en zoekend antidogmaticus Carry van Bruggen (1881-1932).’ In: Jacqueline Bel en Thomas Vaessens (red.): Schrijvende vrouwen, Een kleine literatuurgeschiedenis van de Lage Landen 1880-2010. Amsterdam 2010, 67-71.

2010 Jacqueline Bel, ‘Oorlog erotiek en ascese. Etty Hillesum. (1914-1943).’ p. 135 In: Jacqueline Bel en Thomas Vaessens (red.): Schrijvende vrouwen, Een kleine literatuurgeschiedenis van de Lage Landen 1880-2010. Amsterdam 2010, 135-138.

2010 Jacqueline Bel, ‘Oorlog en literatuur. Anne Frank (1929-1945).’ In: Jacqueline Bel en Thomas Vaessens (red.), Schrijvende vrouwen, Een kleine literatuurgeschiedenis van de Lage Landen 1880-2010. Amsterdam 2010.

2010 Jacqueline Bel, ‘Congo-literatuur in heden en verleden. Een inleiding.’ In: Congo in de literatuur. Themanummer Armada, Tijdschrift voor wereldliteratuur 16 (59), 3-9.

2009 Jacqueline Bel, ‘Dames als bonbons en heren als heipalen. Uit en thuis met Couperus, Bordewijk en Buijsse.’ In: Vriendenboek voor Ad Zuiderent. Amsterdam 2009.

2009 Jacqueline Bel, ‘Zieken in de zon’. In: Opname. Ziek tussen vier muren. red. A. Oderwald e.a. Utrecht: De Tijdstroom, serie Literatuur en Geneeskunde 2009, 163-171. [over A. Donker: Schaduw der bergen (1935) als modernistische roman.]

2009 Jacqueline Bel, ‘Congo, de missie en de literatuur. Over David van Reybrouck, J.G. Schoup en Amaat Vyncke.’ In: Tydskrif vir Letterkunde. A Journal for African literature 46 (2009) 1, Autumn, 123-138.

2008 Jacqueline Bel, ‘Over ‘‘kortgerokte’’ meisjes, ‘‘overgroeide langsels’’ en ‘‘verslenste slooren’’. Vrouwbeelden bij Streuvels. In: Een wijf is een wijf. Jaarboek van het Streuvelsgenootschap 2007.

2008 Jacqueline Bel, ‘Op zee met Emants en Van Schendel. Van naturalisme en boeddhisme tot nieuwe zakelijkheid?’ In: De zee, de zee… in literaturen wereldwijd. Red. Remke Kruk en Sjef Houppermans. Themagroep Conventie en originaliteit, Universiteit Leiden. Amsterdam: Rozenberg Publishers, 115-134.

2008 Jacqueline Bel, ‘Seks, drugs en ascese. De beproevingen in Van de koele meren des doods.’ In: Aan de ketting. Verslaving verbeeld. Red. Arko Oderwald, Koos Neuvel, Willem Tilburg. Utrecht: De Tijdstroom. Serie Literatuur en Geneeskunde, 23-30

2008 Jacqueline Bel, ‘Van Rozeke van Dalen tot Het ezelken, wat niet vergeten was. Naturalistische sporen in het werk van Cyriel Buysse.’ In: Mededelingen van het Cyriel Buysse Genootschap XXIV. Gent 2008, 17-38.

2008 Jacqueline Bel, ‘De koning van de melancholie. Couperus als schoonheidszoeker, oorlogscorrespondent en oriëntalist’. In Armada, Tijdschrift voor Wereldliteratuur 14 (2008). Jubileumnummer 50, 11-19.

2008 Jacqueline Bel, ‘Cyriel Buysse en het New York van het fin de siècle.’ In: Armada. Tijdschrift voor Wereldliteratuur 14 (2008), nr. 51, 33-41.

2008 Jacqueline Bel, ‘De Groote Oorlog in proza en poëzie. Een inleiding.’ In: Armada: Bloed en rozen. De literaire verbeelding van de Groote Oorlog. Armada 14 (2008), nr. 52, 4-11.

2008 Jacqueline Bel, ‘Kanonballen, zingende groente en zeppelins. Vlaamse literaire dagboeken uit de Groote Oorlog: Loveling, Van de Woestijne en Streuvels.’ In: Bloed en rozen. De literaire verbeelding van de Groote Oorlog. Armada 14 (2008), nr. 52, 33-43.

2006 Jacqueline Bel, ‘Het murmelen van Maeterlinck. Couperus en de mystiek rond 1900.’ In: Arabesken: 14 (2006), 14-17.

2005 Jacqueline Bel, ‘Vroeger kon je lachen. De lach in de poëzie van Tachtig.’ In: ‘Daer omme lachen die liede.’ Opstellen over humor in literatuur en taal voor Fred de Bree. Red. Ton van Strien en Roel Zemel. Stichting Neerlandistiek VU Amsterdam. Münster, 163-169.

2005 Jacqueline Bel, ‘Het alcoholpromillage van de Nederlandse naturalistische roman.’ In: Een vis in een fles raki. Literatuur en drank in verschillende culturen. Red. Remke Kruk en Sjef Houppermans. Leidse themagroep Conventie en originaliteit, Amsterdam: Rozenberg Publishers, 251-267.

2005 Jacqueline Bel, ‘Anarchismus in der niederländischen Literatur um 1900’. In: Anarchismus und Utopie in der Literatur um 1900: Deutschland, Flandern und die Niederlande’, Red. Jaap Grave Peter Sprengel und HansVandevoorde. Würzburg: Königshausen & Neumann, 46-55.

2005 Jacqueline Bel, ‘Druilknol in Venetiaans spiegelpaleis. Italiaanse sporen in de postmoderne poëzie van ILja Leonard Pfeijffer.’ In: Land van lust en weelde. Italië, Nederland en de literatuur. Voor Ton Anbeek ter gelegenheid van zijn afscheid als Leids hoogleraar Moderne Nederlandse Letterkunde.Leiden: Stichting Neerlandistiek, 25-28.

2005 Jacqueline Bel, ‘Sloof of Sekssymbool. Over Margo Antinks Sprotje en de sexy dienstmeisjes van Vestdijk.’ In Armada 11 (2005), 41, p. 30-41 Themanummer ‘Honderd jaar Wereldbibliotheek’.

2004 Jacqueline Bel, ‘Verwey en Derkinderen. Literatuur en beeldende kunst.’ In: Een rijke bron. Over poëzie. Red. Ad Zuiderent, Ena Jansen en Johan Koppenol. Groningen: Historische Uitgeverij, 119-129.

2004 Jacqueline Bel, ‘Een strand met ronde schelpen. Het verlangen naar de kust in de literatuur rond 1900.’ In: Literatuur, Magazine over Nederlandse Letterkunde, 2004, 5, dossier ‘Het strand en de golven’, 20-24.

2004 Jacqueline Bel, ‘De houdbaarheidsdatum van literatuur. Uitdagingen voor de literatuurgeschiedschrijver.’ In: Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde 120 (2004), 193-210.

2004 Jacqueline Bel, ‘Van burgerman tot dolleman. Over identiteit, locatie en Indische literatuur.’ In: Wandelaar onder de palmen. Opstellen over koloniale en postkoloniale literatuur en cultuur. Red. Michiel van Kempen, Piet Verkruijsse en Adrienne Zuiderweg. Leiden: KITLV 2004, 127-141.

2004 Jacqueline Bel, ‘Scheldkanon met een boodschap. Over Van Deyssel, scheldkritieken en de vermeende crisis in de kritiek.’ In: Kijk op kritiek. Essays voor Kees Fens. red. T. van Deel, Marita Mathijsen, Gerard de Vriend. Amsterdam: Querido 2004, 108-118.

2004 Jacqueline Bel, ‘De memsahib, de njonja en de njai. Seksuele moraal in de koloniale literatuur van het fin de siècle.’ In: Tydskrif vir Nederlands en Afrikaans 11 (2004) 1, 1-19.

2003 Jacqueline Bel, ‘Retour onbepaald vertraagd. De culturele herinnering in Indisch-Nederlandse en Molukse migrantenliteratuur.’ In: Identiteit en locatie in de hedendaagse literatuur. (red. A. Fokkema en M. Steenmeijer). Nijmegen: Vantilt 2003, 109-120.

2003 Jacqueline Bel, ‘Modernisme in de Nederlandse literatuur.’ In: Modernisme(n) in de Europese letterkunde. Red. Sj. Houppermans [e.a.] Leuven: Peeters 2003, 45-66.

2002 Jacqueline Bel, ‘De femme fatale in de literatuur: de vrouw als meedogenloos kunstwerk.’ In: Fatale vrouwen 1860-1910. red. Henk van Os [e.a.]. Tentoonstellingscatalogus Groninger Museum /Museum voor Schone Kunsten Antwerpen. Groningen / Antwerpen 2002, 55-64.

2002 Jacqueline Bel, ‘Lodewijk van Deyssel, scheldend tegen de middelmaat.’ In: Armada 8, nr. 29, 109-117.

2000 Jacqueline Bel, ‘De seksuele moraal in de koloniale literatuur. De wilde wederhelft volgens Daum en Conrad.’ In: Armada 5 (2000) 19, 71-81.

2000 Jacqueline Bel, ‘Mansfield Park versus “De familie Kegge”: de Camera Obscura in koloniale context.’ In: L. Korthals Altes en D. Schram (red.), Literatuurwetenschap tussen betrokkenheid en distantie. Assen: Van Gorcum, 377-387.

2000 Jacqueline Bel, ‘Catharina Alberdingk Thijm en Lodewijk van Deyssel, In de naam van hun vader.’ In: Armada 6 (2000) 20, 27-39.

2000 Jacqueline Bel, ‘Naar school in het fin de siècle. Top Naeff en Lodewijk van Deyssel.’ In: Armada 5 (2000) 18, 56-65.


1999-1986

1999 Jacqueline Bel, ‘Indische literatuur en het ghetto van de Nederlandse letteren.’ In: Indische Letteren 1999, 95-101.

1998 Jacqueline Bel, ‘De receptie van de schrijver Jacobus van Looy. “Floeptuiterige drillen” of “onverwoestbare kunst”.’ In: Jacobus van Looy 1855-1930. Niets is zoo mooi als zien.... Zwolle: Waanders. Haarlem: Tentoonstellingscatalogus Frans Hals Museum, Haarlem Stichting Jacobus van Looy, 37-43.

1997 Jacqueline Bel, ‘Terug van weggeweest. De receptie van Daum in Nederland.’ In: Rondom Daum. red. Gerard Termorshuizen. Amsterdam, 20-31.

1996 Jacqueline Bel, ‘Couperus, the Dutch Oscar Wilde, on beauties and beasts.’ In: ‘Beauty and the beast’. Christina Rosetti, Walter Pater, R.L. Stevenson and Their Contemporaries. ed. Peter Liebregts and Wim Tigges. DQR Studies in Literature 19 Amsterdam [etc.]: Rodopi, 259-270.

1995 Jacqueline Bel, ‘Paradoxen van de Antilliaans-Nederlandse literatuur. Over Debrots Mijn zuster de negerin en Arions Dubbelspel.’ In: Van oost tot west. Koloniale en post-koloniale literatuur in het Nederlands. red. Eep Francken en Peter van Zonneveld. Leiden: Semaian 12, 49-63.

1995 Jacqueline Bel, ‘Maeterlinck en Huysmans als intermediairs van middeleeuwse kunst.’ In: De Negentiende Eeuw 1995, 1, 65-77.

1992 Jacqueline Bel, ‘Receptie-onderzoek en literatuurgeschiedenis. De Indische roman als broeierige vrijplaats van de Nederlandse literatuur.’ In: Indische Letteren 7, 195-203.

1991 Jacqueline Bel, ‘Honderd manieren om een literatuurgeschiedenis te schrijven. Een gesprek tussen Van den Akker, Van Halsema, Goedegebuure en Anbeek.’ In: Literatuur 8, 39-47.

1990 Jacqueline Bel, ‘Middeleeuwen en mystiek in het fin de siècle.’ In: Literatuur 7, 276-284.

1989 Jacqueline Bel, ‘De droomers van Wagenvoort. Anarchisme en mystiek in het fin de siècle.’ In: Literatuur 6, 214-221.

1989 Jacqueline Bel, ‘Maeterlinck, Tolstoj en Ibsen, drie ‘mystici’ in noord-Nederland.’ In: Spiegel der Letteren 31, 279-299.

1988 Jacqueline Bel, ‘Satan in Holland. Over Goëtia, de salonsataniste van Frits Lapidoth.’ In: Teruggedaan, Eenenvijftig bijdragen voor Harry G.M. Prick. ’s-Gravenhage, 27-35.

1988 Jacqueline Bel, ‘Losbandigheid geldzucht en goena goena. De receptie van Indische romans in Nederland aan het eind van de vorige eeuw.’ In: R. Baay en P. van Zonneveld (red.), Indisch-Nederlandse letterkunde. Utrecht, 129-147.

1986 Jacqueline Bel, ‘De mystiek in de Nederlandse letterkunde rond de eeuwwisseling.’ In: Forum der letteren 27, 81-92.

1981 Jacqueline Bel, Willem Otterspeer, Peter van Zonneveld: De Leidse jagers 1830-1831. Student-vrijwilligers en de Belgische opstand. Leiden 1981.


Interviews


2005 (Ton Anbeek) ‘Nijlpaard in toga. Afscheid van Ton Anbeek.’ In: Metaal 2 (2005), 5-9.

2000 (Maarten ’t Hart) ‘“Ik wilde alles gelezen hebben. Een krankzinnige ambitie natuurlijk.” Maarten ’t Hart in gesprek met Jacqueline Bel en Willem Weststeijn.’ In: Armada 6 (2000-2001) 3-15.

1999 (Abdelkader Benali) ‘“Zo groot als ik nu ben, ben ik nog nooit geweest.” Jacqueline Bel in gesprek met Abdelkader Benali.’ In: Armada 5 (1999-2000) 18, 112-119.

1996 (Rob Erenstein) ‘“Hoe onderzoek je nou iets dat niet bestaat.” Theaterwetenschapper/ neerlandicus Rob Erenstein over zijn theatergeschiedenis.’ In: Literatuur 13 (1996) 3, 150-154.

1995 (J.K.M. Gevers) ‘Ik kick meer op de vorm dan op de inhoud.’ De buitenstaander. In: Literatuur 12 (1995) 1, 26-28.

1995 (Judith Belinfante) ‘Voelt u zich niet lekker? Lees dit - dan gaat het wel over.’ De buitenstaander. In: Literatuur 12 (1995) 3, 155-158.

1995 (C.H. Goedkoop) ‘Zielige gevallen, relaties die tot het bot worden uitgediept, liggen mij wat minder.’ De buitenstaander. In: Literatuur 12 (1995), 5, 287-289.

1995 (Huib Drion) ‘Grote dingen, ze zeggen me geen donder.’ De buitenstaander. In: Literatuur 12 (1995) 2, 90-92.

1995 (Neelie Kroes) ‘Er zou altijd wat meer tijd moeten zijn om te lezen, maar zo zit het leven nu eenmaal niet in elkaar.’ De buitenstaander. In: Literatuur 12 (1995) 6, 332-334.

1994 (A.L. Sötemann) ‘A.L. Sötemann, godfather van de neerlandistiek. Een gesprek over leerlingen, leermeesters en de essentie van literatuur.’ In Literatuur 11 (1994), 211-215.

1994 (D.W. Fokkema) ‘“De zekerheid van wetenschappelijke kennis is voldoende om een plezierig leven te leiden.” In gesprek met prof. dr. D.W. Fokkema.’ In: Literatuur 11 (1994) 2, 80-85.

1994 (Aad Nuis) ‘ “Literatuur is in deze tijd misschien het meest vitale zingevingsprincipe.”’ Aad Nuis, van provo tot staatssecretaris.’ In: Literatuur 11 (1994) 6, 347-352.

1994 (J.A. Dautzenberg) ‘ “Ik zie absoluut niet in waarom een mens literatuur moet lezen.” J.A. Dautzenberg over de canon, de kritiek en de kloof tussen onderwijs en wetenschap.’ In: Literatuur 11 (1994) 1, 32-36.


Selectie artikelen in NRC Handelsblad


2008 ‘Buysse, Veelschrijver en papenvreter.’ In: NRC Handelsblad, Boeken, 11 januari 2008.

[recensie Joris van Parys: Het leven, niets dan het leven. Cyriel Buysse en zijn tijd. Antwerpen/Amsterdam Houtekiet / Atlas 2007.

2008 ‘Frank Okker: Tumult, Het levensverhaal van Madelon Székely-Lulofs.’ In: NRC Handelsblad, Boeken, juni 2008.

2002 ‘De krant als licht in de duisternis. Studie over de Indische dagbladpers.’ In: NRC Handelsblad, Boeken, 1-3-2002. [recensie van Gerard Termorshuizen: Journalisten en heethoofden. Een geschiedenis van de Indisch-Nederlandse dagbladpers 1744-1905. 2001].

2001 ‘Boze banneling in de tropen. Willem Walraven 1887-1943. In: NRC Handelsblad, Boeken, 21-2-2001 [recensie Frank Okker: Dirksland tussen de doerians. Een biografie van Willem Walraven. Diss. Leiden 2000].

2001 ‘Het revolutionaire experiment Harikki dikki dou. Literaire genootschappen als leerscholen in democratie.’ In: NRC Handelsblad, Boeken, 20-7-2001 [recensie Marleen de Vries: Beschaven! Letterkundige genootschappen in Nederland 1750-1800. 2001].

1999 ‘Het verlangen naar de melati. Nieuwe Oost-Indische letteren.’ In: NRC Handelsblad. Boeken. 29-1-1999 [Recensie Alfred Birney: Oost-Indische inkt, Rudy Kousbroek: Verloren goeling, Kester Freriks: Eeuwig Indië].

1997 ‘Frivool fatalisme in de tropen. De verzamelde romans van P.A. Daum.’

P.A. Daum:Verzamelde romans. Amsterdam: Nijgh en Van Ditmar 1997 (3 dln.).

1997 Recensie van Leonard Blussé: Bitters bruid. Een koloniaal huwelijksdrama in de zeventiende eeuw. Uitgeverij Balans [z. pl.] 1997.

1997 Recensie van De werken van Jacob Haafner (3 dln.). ed. J.A. de Moor en P. van der Velde. Zutphen: Walburg Pers 1997.

1998 Recensie van Willem Bilderdijk. Brieven. ed. Marita Mathijsen. Amsterdam 1998.

1991 Recensie van Johan Polak: Bloei der décadence. Arnhem: Uitgeverij Balans 1991.

1990 Recensie van Charles Vergeer: Toen werden schoot en boezem lekkernij. Erotiek van de Tachtigers. Amsterdam 1990.